مدیرعامل شرکت توسعه پتروایران: تحقق منویات رهبری در شعار جهش تولید با مشارکت مردم، نیازمند تحولاتی بزرگ در راهبردها، سیاست‌ها و برنامه‌های شرکت است.
شركت توسعه پتروايران نامی آشنا در صنعت نفت است و تاریخ آن با اجرای قراردادهای یکپارچه بزرگ در صنعت نفت گره خورده است. این شرکت به عنوان يكی از شركتهای تابعه شركت ملی نفت ايران در گذشته نقش های تاریخی مهمی در بالابردن سطح خوداتکایی در صنعت نفت ایفا کرده است و اولین رقیب و همکار با شرکت‌های بزرگ نفتی خارجی در اجرای ابر پروژه‌های نفتی و گازی در ایران بوده است. فراخوان های مختلف برای اجرای پروژه‌های جدید و تکلیف به افزایش تولید و صادرات نفت، فضای امروز صنعت نفت را متحول کرده و فرصت های بی‌نظیری را برای فعالین در این صنعت فراهم کرده است.
در نشستی با علیرضا صادقی، مدیرعامل جدید شرکت توسعه پتروایران به واکاوی نظرات و دیدگاه های ایشان درباره شرایط امروز صنعت نفت و فرصت‌های پیش روی شرکت توسعه پتروایران برای بهره‌مند شدن از این شرایط و نقش آفرینی این شرکت در جهش تولید در صنعت نفت پرداخته‌ایم.
*مهندس صادقی شرایط امروز و چشم انداز فعالیت پتروایران در این فضا را چگونه می‌بینید؟
یکی از رسالت های همه ما امیدآفرینی در جامعه با درک درست شرایط کشور و پر رنگ کردن فرصت‌هایی است که امروز در اختیار فعالین اقتصادی و همه مردم قرار گرفته است. تحولات بسیار مثبت حادث شده در چند سال اخیر به خوبی نشان می‌دهد که کلید حل همه این مشکلات را باید در داخل کشور پیدا می‌کردیم و انتظار کشیدن برای تغییر در شرایط بین‌المللی و تسلیم شدن در برابر دیکته‌های ظالمانه دیگران هرگز برای کشور کارساز نبوده است. در شرایطی که شما اراده تلاش برای بقا در شرایط سخت را نداشته باشید، ارزش داشته‌هایتان را فراموش می کنید و از ظرفیت‌های آنها برای حل مشکلاتتان غافل می‌شوید. در سالیان گذشته از ظرفیت ارزشمند پتروایران نیز بهره برداری کافی نشده است. این شرایط و دریغ فرصت فعالیت از آن باعث شده بود تا پتروایران به ناگزیر برای حفظ بقای خود سعی کند به هر زمینه‌ای که با زیرساخت‌های فنی و دانشی آن قرابتی دارد، بپردازد حتی اگر با نفت پیوندی نداشته باشد. تغییر شرایط گذشته و فضاهایی که باز شده و فرصت هایی که با آن مواجه هستیم یک بازنگری اساسی در راهبردها و سیاست های گذشته شرکت توسعه پتروایران را برای ما ضروری کرده است و متعاقب آن باید انتظار ترسیم طرح تحولی را داشته باشیم که اجرای آن ما را در رسیدن به افق های جدید پیش روی شرکت موفق گرداند. اما همه این‌ها به معنی توقف همه فعالیت ها تا آماده شدن همه طرح ها و برنامه های تحولی نیست. شرکت تلاش، سازندگی و بهبودهای مستمر تدریجی روند پیوسته و مداوم خود را خواهد داشت و تغییرات بزرگ در سایه طرح‌های تحول بنیادی و سازنده نیز بدون نیاز به سکون و بدون دور ریختن سرمایه‌های ارزشمند موجود طراحی و اجرا خواهد شد.
* آقای مهندس شما در بیانات خود بارها به لفظ تحول اشاره کردید، ممکن است دیدگاه خود در این زمینه را بیشتر برای ما توضیح دهید؟
حتما، نقطه شروع تحول، تحول در نگاه‌ها و رویکردها است. چنین تحولی چیزی است که نباید از آن وحشت کنیم، بلکه باید همه ما با تمام وجود و با اشتیاق به استقبال آن برویم. شرکت توسعه پتروایران هم از شمول این قاعده خارج نیست.
تحول یعنی اینکه اگر در کشوری که از منابع سرشار نفت و گاز برخوردار است و این صنعت در همه جای دنیا جذابترین کانون برای سرمایه‌گذاری شناخته می شود، نگذاریم سرمایه‌های مردم به جای این صنعت به بازارهای سفته بازی سرازیر شده و صرف معاملات غیر مولد شود و تورم خلق کند؛ چیزی باید در باورها و نگاه‌های ما که متولیان این صنعت هستیم تغییر کند تا مردم به ما روی خوش نشان دهند و ما را شایسته برای حفظ ارزش سرمایه های خود بشناسند. تحول یعنی اینکه تدابیری بیاندیشم و قاعده بازی را جوری عوض کنیم که در بازی اقتصاد شرایط به گونه دیگری رقم بخورد و سرمایه های مردم به جای واسطه‌گری و تورم افزایی به تولید و خلق ارزش و پیشرفت و مسیرهای منتهی به بهبود معیشت مردم پیوند بخورد. باید تلاش کنیم و ساز و کارها و جاذبه‌های لازم برای درگیر شدن گسترده سرمایه‌های مردم در ابر پروژه‌های نفتی را فراهم کنیم، غفلت از انجام شایسته این وظیفه منجر به فراری دادن سرمایه‌های خرد و کلان آحاد مردم به مسیر ساز و کارهایی می‌شود که شرایط نامطلوب در اقتصاد ملی را رقم می زند. تحول نیاز به فراهم شدن زیرساخت‌های مناسب بر پایه نگرش‌های صحیح و اصولی دارد.
* آقای مهندس آیا در نگاه شما مدیران جامعه در سطح بنگاه‌ها و صنایعی از قبیل صنعت نفت قادر هستند که در طرحریزی تحول ایفای نقش موثری داشته باشند یا بار اصلی آن برعهده طراحان و مجریان راهبردهای کلان و سیاست های ملی است؟
همانطور که اشاره کردم فرهنگ «ما می‌توانیم» از مجموعه زیادی از خرده فرهنگ ها ساخته شده است. به همین ترتیب جا افتادن فرهنگ تحول در جامعه هم نیازمند شکل‌گیری بسیاری از خرده فرهنگ ها و الحاق آنها به هم است. رئیس جمهور محترم بارها فرموده اند که مدیرانی که نگاه تحولی ندارند باید از سمت‌های خود عزل شوند. این فرمایش ایشان که اعتقاد بنده هم هست، این است که همه مدیران خرد و کلان جامعه وظیفه دارند که در مجموعه تحت مدیریت خود به احیا و توسعه خرده فرهنگ‌هایی بپردازند که تحول بزرگ در جامعه ایرانی از تالیف و به هم پیوستن همه آنها به هم شکل می‌گیرد. لذا هر مدیری و حتی هر یک از افراد و آحاد جامعه ایرانی در شکل‌گیری و تحقق این تحول نقش دارند و سهیم هستند.
* بله با این بیانات حضرتعالی دیدگاه شما درباره مفهوم تحول برای ما و خوانندگان‌مان روشن شد، برگردیم به تصویر شما از تحول در شرکت توسعه پتروایران؛ ممکن است حضرتعالی تصویری را که مفهوم تحول در ذهنتان برای پتروایران می‌سازد را برای ما تشریح کنید؟
همانطور که اشاره شد، شرکت توسعه پتروایران اولین پیمانکار عمومی ایرانی فعال در اجرای توسعه میادین نفت و گاز بوده است. این شرکت در طول دوران فعالیت خود فرصتی برای آزمون انواع مدل‌های قراردادی بوده که در شرکت ملی نفت ایران برای اجرای پروژه های بزرگ و یکپارچه نفت و گاز طراحی می‌شده است. هیچ شرکتی به اندازه پتروایران در کارنامه خود سابقه اجرای انواع مدل‌های قراردادهای بیع متقابل را ندارد. علاوه براین شرکت توسعه پتروایران برای صنعت نفت محل پرورش و آموزش نیروهای کارآمد زیادی بوده است. الان کمتر شرکت فعالی در صنعت نفت وجود دارد که در آن افردی که دوره آموزش و کارآمدی خود را در پتروایران سپری کرده‌اند در آن شاغل نباشند. هم اکنون نیز همانطور که اشاره شد این شرکت از سرمایه‌های انسانی و درس‌ها و دانش آموخته‌های ارزشمندی برخوردار است. پتروایران در حال حاضر نیز همچنان شرکتی است که سرمایه‌های موجود آن برایش قابلیت‌های لازم برای جهش‌های بزرگ به سمت پذیرش مسئولیت های درخور و شایسته در اجرای سیاست‌های جدید در صنعت نفت و مشارکت موثر و سازنده در جهاد پیش رو برای محو آثار گذشته را فراهم می‌کند. خوشبختانه امروز فضای فعالیت در صنعت نفت آنقدر وسیع و گسترده است که باید همه بخش‌های اقتصاد ملی و همه بخش‌های صنعت نفت به جای رفتارهای غیر رقابتی به فکر همکاری سازنده و مشارکت پویا در زمین گسترده‌ای باشند که گنجایش لازم برای فعالیت همزمان همه فعالین اقتصادی در کنار هم را دارد. ما در صدد این هستیم که از فرصت‌های فراهم شده در اثر حاکم شدن این فضای مثبت و مساعد برای ایجاد تحولات سازنده در شرکت توسعه پتروایران استفاده کنیم.
نقطه شروع تحول برای ما افزودن بر سطح فعالیت‌های شرکت است. برای اینکه قابلیت های نهفته در سازمان فعال شود و ظرفیت‌های موجود کاملا احیا شود، قبل از هرچیز لازم است که زمینه و فرصتی برای بکارگیری آنها فراهم شود. خوشبختانه شرکت توسعه پتروایران دراوایل نیمه دوم سال گذشته موفق شده بود که قرارداد حفاری ۹ حلقه چاه Infill در پارس جنوبی را در قالب EPD امضا کند. نظر به اهميت این پروژه، برنامه‌ريزي مدون و پايش فعاليت‌هاي پروژه به صورت روزانه در حال انجام است. اميد است با تلاش‌های ارزنده همکاران ما در شركتهای DCI و پترو ایران کیش که نقش بازوهای اجرایی پتروایران در انجام این پروژه را ایفا می‌کند، شاهد بهره برداري از اولين چاه در كوتاه‌ترين زمان ممكن باشيم. در حال حاضر همه قراردادهاي مورد نياز در بخش سرويسهاي حفاري و كالاهاي مورد نياز پروژه تهیه شده است و هم اکنون اقدامات لازم برای آماده سازي سريعتر و اعزام دستگاه حفاری ملکی این شرکت به اولين چاه كانديد شده در پلتفرم 12B در حال انجام است. برای ارج نهادن بر تلاش‌های ارزنده همکارانمان در شرکت DCI لازم است که اشاره کنم این شرکت اخیرا نیز پروژه سيري را به عنوان اولين پروژهEPDF فراساحلي كشور, با تكميل 10 حلقه چاه توليدي و تزريقي در ميدان سيوند و اسفند در استان هرمزگان با سربلندی به پایان رسانده و موفق به دريافت تقدير‌نامه از شركت نفت فلات قاره ايران به عنوان کارفرمای این پروژه شده است.
در راستای توسعه بیشتر فرصت‌های کاری پتروایران در همین مدت محدودی که مسئولیت اداره این شرکت را برعهده گرفته‌ام تلاش شده تا توانمندی‌هایی را که به علت نبودن فرصت‌های مناسب صرف کارهایی با راندمان و بازده اندک کرده بودیم به سمت اهداف بزرگتر و فعالیت‌های مولد و درآمدزای موثرتر هدایت کنیم. شرکت توسعه پتروایران با وجود اینکه به عنوان یک شرکت اکتشاف و تولید گواهی صلاحیت و امکان فعالیت دارد، اما تاکنون سهمی از اجرای پروژه‌های معروف به IPC را نتوانسته است به خود اختصاص دهد. طی سه سال گذشته این شرکت در خصوص یکی از پروژه‌های مهم نفتی با همراهی شریک خود با شرکت ملی نفت ایران در حال مذاکره بوده، بیش از یکسال بود که مسیر این مذاکرات پیشرفت محسوسی نداشت.
در گام اول سعی کردیم که مسیر انجام این مذاکرات را فعال‌تر کنیم . همچنین بیش از یکسال است که روند مذاکرات در خصوص توسعه یکی از میادین مهم گازی در خشکی با مشارکت یک شرکت اکتشاف و تولید ایرانی دیگر با شرکت ملی نفت ایران در جریان است. تلاش کرده‌ایم که برخی دست اندازهای موجود در مسیر همکاری و مشارکت برداشته شود و روند مذاکرات هم به شکلی پیش برده شود که منافع اقتصادی هر دو طرف در تصمیمات و توافقات پیش رو لحاظ شود. روند این مذاکرات ممکن است در چند ماه آینده به نتایج نهایی خود برسد. در همین حال مطلع هستید که در همین ایام اخیر تفاهم‌نامه جدیدی را به همراه صنایع پتروشیمی مسجد سلیمان با شرکت ملی نفت ایران برای مطالعات مربوط به سه میدان گازی در جنوب غرب کشور منعقد کردیم. علاوه بر این‌ها هم‌اکنون نیز در حال انجام مذاکرات با یکی ازکارفرمایان نفتی برای انجام فازهای توسعه جدید در دو میدان گازی دیگر هستیم که تفاهم‌نامه‌های آن در همین نمایشگاه امضا خواهد شد. لذا به نظر می‌رسد که درجهت برداشتن گام اول و گام بنیادین تحول یعنی فراهم کردن فضا و فرصت لازم برای افزایش سطح فعالیت در شرکت توسعه پتروایران، در این مدت کوتاه آنچه که در توان داشته‌ایم به کار گرفته‌ایم.
در گام دوم باید به توسعه و بازسازی توانمندی‌های پتروایران برای ایفای تعهداتی که در مقابل دیگران پذیرای آن خواهیم شد اقدام کنیم. در این راستا لازم است در اولین مرحله به آرایش مجدد نیروهای موجود در شرکت و استفاده بهتر از آنها در راستای پذیرش وظایف و فعالیت‌های جدید در شرکت بیاندیشیم. همچنین با بهره‌مند شدن از امکانات و فناوری‌های جدید به خصوص در حوزه فناوری اطلاعات باید بهره‌وری همه منابع موجود را افزایش دهیم. در این راستا پروژه‌ای تحت عنوان «تحول دیجیتال» در سازمان زیر نظر مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات تعریف شده و در حال اجرا است. با تکیه بر فناوری‌های نوین باید توسعه‌های آتی در شرکت به شکلی طراحی شود که رشد کمی سازمان با رشد کمی فعالیت های آن بصورت خطی تغییر نکند و با حفظ سطح نفرات در حد کنونی با کمترین افزایش کمی نفرات فعالیت‌هایی تا چند برابر حد موجود را مدیریت کنیم. افزایش درآمدهای سازمان با پذیرش کمترین افزایش در هزینه‌ها یک ضرورت در تحقق گام دوم تحول در پتروایران خواهد بود. این افزایش سرانه درآمد شرکت این فضا را فراهم خواهد کرد که بتوانیم در جهت ارتقای سطح رضایتمندی کارکنان به تناسب مشارکت و فعالیتشان در خلق ارزش برای شرکت برنامه‌ریزی کنیم. استقرار یک نظام جامع ارزشیابی عملکرد در کنار یک نظام انگیزشی مناسب برای کارکنان به منظور انعکاس درک سازمان از اثربخشی پرسنل به آنها الزام دیگری است که باید ما در گام دوم تحول در شرکت توسعه پتروایران فراهم کنیم.
در گام سوم لازم خواهد بود که به آسیب شناسی عمیقی درخصوص منشا نارضایتی‌های برخی از ذی نفعان از عملکردهای گذشته سازمان بپردازیم و با شناسایی فرصت های بهبود در این زمینه و با اقدامات اصلاحی اثربخش نسبت به انجام تحولاتی که منجر به رضایتمندی و حتی شعف ذی‌نفعان از عملکردهای آتی ما منجر شود، بپردازیم. کارفرمایان محترم از شرکای اصلی ما در برداشتن این گام خواهند بود. همانطور که مستحضرید صنعت نفت یکی از صنایع پیشران در اقتصادملی است. در کارزار سختی که پیش روی صنعت نفت است باید کارفرما و پیمانکار از همدیگر پشتیبانی کنند و با تمام وجود نیازها و چالش های یکدیگر را درک کرده و با یاری هم موانع پیش روی تحقق جهش تولید در صنعت نفت را بردارند.
قطعا برخی کاستی ها در تامین نظرات ذی‌نفعان ریشه در برخی نارسایی ها در فرآیندهای سازمان و یا نارسایی در اجرای این فرآیندها دارد. همچنین ممکن است تناسب لازم بین برخی قابلیت‌های سازمان با انتظارات ذی‌نفعان وجود نداشته باشد، لذا آسیب شناسی در این زمینه و طرحریزی اقدامات لازم برای رفع این آسیب ها از الزامات دیگر پیش روی ما است. در این مرحله ما باید نقاط مستعد برای تحول را در ساختار و سازمان و توانمندی های خود شناسایی کنیم و برای تحول در هر زمینه برنامه های‌اقدام و معیارهای ارزیابی پیشرفت و اثربخشی تعریف کنیم و به پایش پیشرفت و اثربخشی اقدامات خود نیز اقدام کنیم.
در فرصت اندک حضور بنده در این شرکت تنها یک شناخت کلی از وضعیت سازمان حاصل شده است و این زمینه شروع اقدام در گام اول را فراهم کرده است. اما امیدورام که با مشارکت همه ذی نفعان از جمله کارکنان و همکاران ارزشمند و توانمند در این شرکت که دارایی‌های اصلی آن هستند، سهامداران محترم که آرزو و مطالبه بالندگی این شرکت را دارند، کارفرمایان محترم که انتظار دریافت خدمات شایسته در مسیر تحقق اهداف شان را از این شرکت به عنوان یکی از تکیه گاه ها و نقاط رجوع خود برای تامین نیازمندی‌هایشان دارند، پیمانکاران و همکاران تجاری توانمندی که قدم‌ها و دست‌های ما برای برداشتن گام های بلند و بارهای سنگین هستند؛ بتوانیم در سال آینده مصادیق زیادی از موفقیت‌هایمان در طی مسیر تحول و همگام شدن با ایران قوی و صنعت نفت پویا را به شما ارائه کنیم.
* آقای مهندس صادقی بی‌صبرانه و با اشتیاق منتظر دیدن چهره متفاوت و شاداب پتروایران در طی مسیری که حضرتعالی ترسیم کردید هستیم و برای حضرتعالی و همه همکاران و همراهان شما در طی این مسیر آرزوی توفیق و سلامت داریم.